Zo’n twee jaar geleden stond er in Meet Music, nummer 136 om precies te zijn, een artikel annex test over verschillende Kritz gitaarmodellen. Kritz, een bouwer uit West-Vlaanderen (Belgiė), bleek nogal eigenzinnig te zijn: eigen look, ‘smilefrets’, ‘4ever hals’, ‘liftop’, een voor een eigen concepten en werkelijk innoverend op gitaartechnologisch gebied. Omdat ik nogal nieuwsgierig van aard ben, wilde ik wel eens weten of dit allemaal ook toegepast wordt op basgitaren. En zo ja, dan is dit wel de beste manier om, via een bastest, bassisten op de hoogte te houden van vernieuwingen die, zoals het hoort, eerst op ons “kleinere broertje” werden uitgetest…
Algemeen
Het voordeel van een Kritz gitaar of basgitaar is dat deze in eigen Belgenland vervaardigd worden.
Het contact met de firma verloopt veel eenvoudiger en het grote voordeel is dat je voor het verkrijgen van de bas, gewoon even in de wagen springt en een uurtje later ter plekke bent. En wie ooit met West-Vlamingen gewerkt heeft, weet dat je daar altijd als een gast ontvangen wordt. En in mijn geval bedoel ik dan dat je alle uitleg krijgt, een rondleiding van het atelier met hier en daar nauwgezette uitleg over de werkwijze en de bedrijfsfilosofie, of beter gezegd: was het leven altijd maar zo plezant en gemakkelijk! “Meneer Kritz” (de naam is een samentrekking van de vorige woonplaats en van de voornaam van de oprichter) had in een vorig leven een goed draaiend bedrijf, dat werkelijk niets met de muziekwereld gemeen had. Maar in dat bedrijf had hij wel een opnamestudio gebouwd, met dezelfde naam en daar gooide hij zich op zijn tweede passie: geluidstechniek. Zo’n tienjaar geleden kon hij de aandelen van het bedrijf voor zo’n goede prijs verkopen dat hij met een nieuw leven kon beginnen, dat van een rentenier. Maar stilzitten, zappen, huisje herschilderen en over het weer “klappen”, was niet zijn ding en toen besliste hij om met iets totaal anders te beginnen. Op een dag stond hij voor het uitstalraam van een muziekwinkel en keek verbouwereerd naar een reclameslogan: “nieuwe collectie Amerikaanse gitaren”. Waren dat niet allemaal oude Fender’s, Gibson’s en nog meer van dat moois?
Op zich goede instrumenten, daar niet van, maar eigenlijk allemaal gebaseerd op oude principes. Of om het met zijn woorden te zeggen “Uit de vorige eeuw”, dat klinkt lekker oud! Een goede dosis West-Vlaams ondernemerschap, gecombineerd met muziektheoretische knowhow en natuurlijk een portie “Handige Harry”, en Kritz Guitars was meteen een feit. Maar wie ooit een eigen zaak heeft gehad of nog beter, een nieuw product heeft willen ontwikkelen, weet dat dit in de beginfase alleen maar tonnen geld kost. Voor veel firma’s staat een volledig nieuwe productielijn of een nieuw product gelijk aan: pompen of verzuipen. En nu, na tien jaar f1andrienwerk, beginnen de zaken goed te draaien.
Als je na 11 september nog 40% omzetstijging realiseert, dan weet je dat je goed bezig bent.
Tot hiertoe werden de Kritz guitars voornamelijk verspreid via de muziekhandel, maar sinds enige tijd probeert Kritz het voor onze contreien met een geheel nieuw concept: de Custom Shop. Neem een dagje verlof, rijd even tot in Kruishoutem (in deze winterperiode van het jaar gewoon feeėriek mooi!), en neem wel je tijd, want samen met de mensen van Kritz ga je zeker gedurende twee uur het over je nieuwe gitaar hebben. Met een fiche in de hand worden technische gegevens uitgewisseld en genoteerd, je mag desnoods je (vorige) gitaar en versterker meebrengen, cd’s met je favoriete gitaargeluiden en samen ga je combinaties uitzoeken die jouw klankideaal benaderen of evenaren. Want dat is de bedoeling: het wordt een uniek en persoonlijk instrument maar vooral ook de incarnatie van je favoriete klankkleur en speelwijze. Een voorbeeld: ‘smilefrets’ zijn een Kritz-innovatie en horen zeker op een instrument waarop je veel barré’s of bottle neck wil spelen maar ook akkoorden met open snaren en dit toch met een goede intonatie. Maar als de klant, bijvoorbeeld een gerenommeerd jazzmuzikant, liever rechte frets heeft
(denk maar aan een drop 2 – sharp 11 – slash akkoord) dan moeten die ‘smilefrets’, nochtans een ken- en waarmerk van elk Kritz, er niet willens nillens op. Hier is de klant nog altijd koning! Natuurlijk kan niet elke Kritz klant even langs komen. Sommigen wonen te ver: Duitsland, Finland, Saoudi-Arabiė, ook daar vind je tegenwoordig Kritz-instrumenten. Wie niet binnen een radius van 300 km woont, zal in de zeer nabije toekomst terecht kunnen bij een plaatselijke verdeler. Maar dit blijft nog steeds iemand die alles weet over de mogelijke samenstellingwijze van het instrument en die naar de klant luistert, de bedrijfsfilosofie getrouw. Om dit kapittel te besluiten kan ik stellen dat het concept van het instrument meer dan origineel is, in het overzicht van de bouw zal je hiervan zeker overtuigd geraken.
De handleiding die je erbij krijgt is van een zelden gezien niveau. Tot hier toe ben ik alleen bij Warwick iets, dergelijks tegengekomen, maar ik mag eerlijk zeggen dat de Kritz handleiding met uitleg over het tone circuit, over de bouw (met vierkleuren afbeeldingen!), onderhoud en afstelling, een toonbeeld is voor elke zichzelf respecterende firma: De toebehoren zijn ook voldoende aanwezig: een baskist en riem.
En wat het imago betreft: een jonge firma die kwaliteit, afwerking en service naar de klant toe hoog in het vaandel voert, verdient alle lof!
Bouw
Wie zich een Kritz basgitaar aanschaft, koopt een brok hi-tech en gitaarkennis. Laat ons samen enkele delen overlopen. De hi-tech 4Everhals TM is een uitvinding van vader Fritz en zoon Alexander Valcke. Het idee ontsproot tijdens de zoektocht naar een volledig stabiele houten gitaar/bashals.
Zo alleen kunnen problemen wals intonatie, afregeling en dode punten uit de wereld geholpen worden.
Hi-tech 3-D systemen onderzoek moesten trillingen en spanningen digitaal en visueel kunnen simuleren en zo werd een vrij goede benadering van de ideale hals uitgewerkt met nog steeds 93% hout en 7% hars en koolstof. Hiervoor wordt geen trussrod gebruikt (dus zijn er geen holtes onder de toets en ook geen dode punten op de nek), de hals is dus volledig massief en moet niet meer afgesteld worden.
Die stevigheid is van het uiterste belang, vergeet niet dat de vier snaren zo’n 120 kg spaning vertegenwoordigen… en dus kan je naar believen snaarsets tussen 45 en 130 zonder problemen combineren. Verder is op de toets een nulfret voorzien, vervaardigd uit Kritzwood, een composiet materiaal dat deels vervaardigd is uit houtvezel. Dit materiaal Vind je onder meer ook terug op de brug.
Door het gebruik van een zerofret krijg je nog meer toonzuiverheid, een lage actie en een laag gewicht voor een goede balans van het instrument. De nek is 35″ lang, het hout bestaat uit oude eik en esdoorn, gecombineerd met koolstof, dioleen en kevlar en eindigt aan de top in een “Kritzhead” met een originele look (met zwarte Gotoh bassleutels). Er zijn 24 frets en op de E- snaar is een speciale hammerfret voorzien. Hier kom ik later nog op terug. De frets zijn zogenaamde smilefretsTM, ook door Fritz Valcke ontwikkeld in 1997. Het zijn de herkenningspunten van de Kritz gitaren en bassen. Het gaat om gebogen frets (in dit geval 5″) die vooral op gitaar een hoop voordelen opleveren. Door de grotere spatie tussen zijkant en midden van twee opeenvolgende frets heb je een gemakkelijker akkoordenspel, je creëert gemakkelijker bend-ups in beide richtingen, ook voor bottleneck levert dit een gemakkelijker speelstijl op. Ook de intonatie wordt erop verbeterd, vooral wanneer akkoorden worden aangeslagen met losse snaren (denk maar aan de wave-frets bij het Yamaha Gambale model). En misschien nog belangrijker: er is een grotere reactie op vingerbewegingen en dus minder snelle vingermoeheid. Volgens Fritz Valcke voordelen die niet echt tot hun recht komen bij het basspel, maar tijdens het bespelen wil ik dat gevoel toch eens zelf nakijken. Voor de body werd bovenaan een Citrus flame top voorzien, het hout voor de body is mahoniehout. Tussen beiden ligt een dunne (1mm) fineer/carbon laag. Op deze body valt natuurlijk ook de ingelegde K-vorm meteen op, vervaardigd uit abalone. Ook opvallend is de liftopTM, een verhoging van de body waar de asymmetrische nek doorloopt tot achter de brug. Daardoor wordt het grootste deel van de massa bereikt aan de brug en dat geeft voordelen voor een langere sustain. De elementen zijn een jazzbas pickup, door Kritz zelf vervaardigd en een MusicMan dual pickup van Seymour Duncan, op de nieuwere modellen zal dit vervangen worden door een gelijkaardig element, ditmaal vervaardigd door Kritz. Het gaat hier om een dubbele single coil die zo geschakeld wordt dat hij dezelfde voordelen heeft als een humbucker, dus met minder ruis. De plaat van de SD pickup is vervaardigd uit plastic, op de Kritz elementen zal deze uit Kritzwood bestaan, zo kan dit onderdeel volledig verzegeld worden met was, wat de isolatie ten goede komt. De brug, zoals eerder gezegd vervaardigd uit Kritzwood, is een Kritzbrug met individuele zadels. Er is een kleine switch voor het bedienen van de elementen, verder is er nog een knop voor slapbas-preset klank, een volumeregelaar en een dubbele knop voor laag en middenklanken en een voor het hoog.
Bespeelbaarheid
Nu kan ik even terugkomen op die smilefrets. Was het bewust of onbewust, maar meteen toen ik erop begon te spelen voelde ik een verschil. Het leek net of ik telkens foute grepen nam en ik verloor effe mijn zelfvertrouwen… maar na een tijdje went het wel. Telkens ik een pauze nam leek die gewaarwording echter verminderd en zeker na verloop van tijd ebt dat gevoel volledig weg. En dan is het bespelen van de smilefrets gewoon hetzelfde als bij normale frets. De toets, gecombineerd met deze fretten, speelt lekker snel, of mijn vingers minder snel vermoeid geraken, kan ik in zo’n korte periode niet echt nagaan… Een van de voordelen van de smilefrets is ook dat gitaarakkoorden met open snaren juister klinken.
Wel, op bas kan je dat natuurlijk slechts zelden toepassen, maar toch stelde ik vast dat dit zo is. Er bestaan enkele stukken met een open E-, A- en D- snaar, gekoppeld aan een melodie rond de 12de fret van de D- en G-snaar. Je kan dan mooi rond de tertsen (groot en klein) van deze open snaren werken. Mark King (Level 42) en daarvoor Stanley Clarke hebben zo’n stukjes op plaat gezet.
En zoals reeds gezegd, deze klonken zuiverder. Natuurlijk dragen de ongelooflijk goede klank en de lange sustain dragen hier zeker ook toe bij. De hals voelt direct gemakkelijk aan. Deze is niet te dik, niet te dun en licht om bespelen. De fretmarkeerders staan aan de kant van de E-snaar en lopen door tot in de zijkant van de toets. Een ervaren speler gebruikt die niet echt meer, maar het valt toch op dat het de positionering vergemakkelijkt, zeker in vergelijking met markeerders die alleen op het midden van de toets staan.
Op het einde van die toets zijn er twee extra frets op de E-snaar (Kritz spreekt over hammerfrets) en die dragen bij tot een betere thumbstijl. Aan, de D- en G-snaar werd dan nog de toets uitgefreesd en zo heb je plaats voor te “poppen” of voor het trekken aan de snaren. Voor mijn nogal dikke vingers valt dat nogal smal uit, ik was verplicht “uit te wijken” naar de plaats tussen toets en pickup. Dit J-element staat voor mij dan weer iets te dicht bij de toets, dus, moest ik een eigen Kritz bas laten ontwerpen (wat trouwens normaal de bedoeling is, maar voor een test krijg je natuurlijk een ‘standaard-model’…), dan zou ik deze pick-up iets lager laten plaatsen en dat behoort zeker tot de mogelijkheden. Het bespelen tot de laatste frets werd ook aanzienlijk gemakkelijker gemaakt door een zeer lage cut away. Zonder problemen geraak je aan deze fretten, voor mij hadden er zelfs nog enkele extra frets mogen bij zijn. Maar ik ben nu eenmaal een zesstring gewoon en vertoef graag in hogere sferen… Tijdens de bespreking van de liftop (zie bouw) werd al opgemerkt dat deze toegevoegd wordt voor meer massa te verkrijgen aan de brug.
Eventueel zou je dit ook als steunpunt voor de duim van je rechterhand kunnen gebruiken, maar ik rust meestal ofwel op de E-snaar, ofwel op de bovenste pick-up. Maar de plaatsing van die liftop stoort geenszins tijdens het spelen. Nog een laatste opmerking: bij het inpluggen bleek de plug zeer diep geplaatst te zijn in de body. En dat vind ik een zeer goede oplossing, zo kan die moeilijk beschadigd worden of in de weg zitten bij het spelen!
Klank
Je mag natuurlijk verder lezen, maar je kan er al zeker van zijn: deze bas klinkt zeer goed!
Vroeger (in de vorige eeuw!) waren er nogal wat lui die dachten dat de elementen een doorslaggevende rol spelen bij het klankresultaat. Niets is minder waar. Speel maar op je basgitaar, “unplugged” en je hoort meteen dat ze uit het goede hout gesneden is! En dat geldt ook voor deze Kritz. Wat je natuurlijk niet zozeer hoort is de sustain. En die is ongelooflijk mooi en lang. De reden hiervan ligt onder andere bij de liftop die de massa verhoogt bij de brug. Hoe zwaarder, hoe meer klank en meer sustain. Denk er maar aan als je speelt, ongedempte snaren zullen ook lang doorklinken. Natuurlijk is deze bas wel wat duur voor een beginnend bassist maar zo zouden er toch minder bassisten zijn die hun demptechniek in de aanvangsfase veronachtzamen. Het door Kritz zelf ontwikkelde J-bas element klinkt volledig zoals het hoort, zonder specifieke afregeling van je versterker valt dat al op. En dan is de combinatie met een MM (neen, geen Meet Music maar Music Man) pickup ideaal! Beide elementen leveren de meest specifieke (en mooiste) basklanken die men ooit heeft gegenereerd en die heb je nu lekker op een enkel instrument.
De schakelaar zorgt voor afwisselende “blends”, de toonregelaars leveren met een lichte draai al een volledig nieuwe klank op en dan is er, weer voor de slaptechniek, de speciale afstelling van de interne eq (“Tone circuits” of de 3-band Bass eq van Music Man). Gewoon je volumeknop uittrekken en je hebt een specifieke “slap-preset”. De afstelling van deze instelling kan je nog steeds veranderen, gewoon het plaatje achteraan opendraaien en even “sleutelen”. Alles hierover vind je in de handleiding.
Zo is deze bas geschikt voor funky stijlen, maar de lange sustain, gecombineerd met het spelen bij de hals levert een klank op die wel nauw aanleunt bij contrabasklanken. De dichte stand van de MM pickup bij de brug maakt dat je Reggae-sound (spelen met de duim en dempen van de snaren met de handpalm op de brug) niet alleen gemakkelijk uit te voeren is, maar ook zeer goed klinkt! En dan kan je hier zelf al uit besluiten dat dit een zeer polyvalent instrument is! Ik blijf het alleen een beetje spijtig vinden dat de hoge e
(21ste fret van de g-snaar) het eindpunt van je bereik is. Nog een alternatief: Kritz kan je bas ook voorzien van een geïntegreerde MIDI-interface voor het werken met Roland of Axon gitaarsynthesizers…
Budget
Deze Kritzbas is qua budget niet echt voor beginners die nog over hun toekomst als bassist twijfelen, maar anderzijds zo het hen wel definitief kunnen overtuigen wat betreft het speelplezier van de basgitaar! Want, zelfs al speel je enkel grondnoten en kwinten… het klinkt meteen als een klok en het speelt nog verdomd gemakkelijk ook. Zoals ik al in de inleiding schreef is het wel de bedoeling dat je zelf, in samenspraak met de bouwer, je instrument naar keuze samenstelt. En, voor een dergelijke service betaal je normaal hopen geld. Maar voor zo’n goede 2300Euro is de Kritzbas al jouw instrument. En dat is eerder de prijs van de betere seriebassen en zeker niet van de duurste topmodellen, nochtans ook vervaardigd voor grotere oplagen. Als je dan bedenkt dat je na een bezoekje van twee uur aan Kritz Guitars niet alleen naar huis keert met de gedachte aan een volledig “gepersonaliseerd” instrument (levering na zo’n zes weken), maar ook met een hoop technische kennis, dan is deze prijs zeker niet overdreven!
Besluit
De service die men bij Kritz hanteert leunt wel dicht aan bij de ideale oplossing voor de muzikant: zelf mogen kiezen hoe je instrument eruit zal zien (ook niet-Kritz onderdelen mogen ter sprake komen, maar of dat nodig is?), het klinkt haast ongeloofwaardig. Zeker aan deze prijs! Het materiaal, de innoverende technieken (smilefrets, 4ever ha1s, de verbeterde kwaliteit van de elementen), de bespeelbaarheid en klank, als je dit wil verkrijgen met een serie-instrument dan betaal je hiervoor zeker al een derde meer!
En een beetje steun aan een product van eigen bodem maar met internationale kwaliteiten, dat kan geen kwaad en verdient alle steun!
il y a de cela environ deux ans, nous publiions dans Meet Music (le numéro 136 pour être précis) un artide sur les différents modeles de guitare de Kritz, un luthier de Flandre Occidentale. Celui-ci avait une approche pour le moins originale: “smilefrets”, manche” 4eIJer”, “liftop”, autant de concepts originaux et réellement novateurs sur le plan technologique. Comme je suis curieux de nature, je voulais savoir si tout cela pouvait s’appliquer également aux guitares basses. Et, bon, la meilleure maniere de mettre au courant de ces innovations tous les bassistes, c’est de faire le test d’une basse…
Presentation
Le premier avantage d’une basse ou d’une guitare Kritz, c’est qu’elles sont fabriquées en Belgique.
Le contact avec la firme est bien plus simple et, par exemple, pour obtenir cette basse, il m’a suffi de prendre la voiture, et une petite heure plus tard j’étais sur place. Et ceux d’entre vous qui connaissent un peu les habitants de Flandre Occidentale savent qu’ils vous reçoivent chaque fois royalement.
Dans mon cas, cela veut dire que j’ai eu droit a toutes les explicatious que je voulais, a une visite de l’atelier, avec de ci de là un petit mot sur la maniêre de travailler et la philosophie de l’entreprise, bref, pour le résumer en quelques mots: “ah, si la vie pouvait toujours être si facile et si plaisante!”.
“Meneer Kritz” (le nom est tiré d’une abréviation du lieu de résidence précédent et du prénom du fondateur) avait dans une vie précédente une société qui tournait bien, qui n’avait d’ailleurs absolument rien a voir avec la musique. Mais il y avait tout de même érigé aussi un studio d’enregistrement, du même nom, et c’est la qu’il assouvissait sa seconde passion: la technique du son. Il y a dix ans, il eut l’occasion de revendre les parts de sa société pour un tellement bon prix qu’il put démarrer une autre existence:
celle d’un rentier. Mais ce n’était vraiment pas san truc que de rester la a ne rien faire, a parler de la pluie et du beau temps, a repeindre ses murs… il décida donc de recommencer tout autre chose.
Un jour qu’il était devant la vitrine d’un magasin de musique, il fut intrigué par un slogan publicitaire: “nouveIle collection de guitares américaines”. Mais ce n’étaient “que” des vieilles Fender, Gibson et autres beautés… surannées! En soi de bons instruments, certes, mais tous basés sur de vieux principes.
En d’autres mots, des instruments “du siècle dernier”, ce qui fait tout de suite plus ancien encore!
Une bonne dose d’expérience d’entrepreneur flamand, combinée a un grand know-how musical, une portion de “bricoleur de génie”, et les guitares Kritz devinrent réalité. Mais tous ceux qui ont un jour voulu démarrer leur propre business, ou, pire encore, ont voulu développer un nouveau produit, savent que cela coûte cher, tres, tres cher. Pour beaucoup de firrnes, la mise sur pied d’une nouvene gamrne de produits c’est “ça passe ou ça casse”… Et voilà, aprês dix ans de dur labeur, l’affaire commence à prospérer.
Si apres le 11 septembre de sinistre mémoire, on peut encore afficher une croissance de 40%, c’est signe que c’est bien parti…
Jusqu’ici, les guitares Kritz étaient surtout disponibles via le circuit des magasins, mais depuis peu, Kritz essaie un concept assez neuf pour nos contrées: le custom shop. Prenez un jour de congé, faites le trajet jusque Kruishoutem (en cette saison hivemale, le paysage en vaut la peine!), et surtout prévoyez du temps, car il faudra certainement consacrer deux bonnes heures de discussion avec les gens de Kritz pour définir votre nouvelle guitare.
Une fiche à la main, on échange et on note les données techniques, vous pouvez si vous le souhaitez emmener votre instrument personnel, et votre ampli, ou des CD’s dont le son de guitare vous plait particulieremeut, et vous chercherez ensemble la combinaison idéale pour approcher ou obtenir le son dont vous rêvez. Car c’est bien là le but: ce sera un instrument unique et personnalisé, mais aussi et surtout l’incarnation de votre sonorité favorite et de votre maniere de jouer. Un exemple. Les “smilefrets” sout une innovation de Kritz et sont certainement a conseiller sur un instrument où vous jouerez beaucoup en barré ou avec un “bottIe neck”, mais aussi avec des accords comportant des cordes à vide et cependant avec une bonne intonation. Mais si le client est par exemple un jazzman renommé qui préfere des frettes droites (cfr les accords du genre “drop2-sharpl1-slash”), il n’est pas question de conserver ces smilefrets, même si elles constituent une caractéristique typique des guitares Kritz. Le client est roi, ici en tout cas! Bon, il est vrai que tout le monde ne peut pas se permettre facilement un petit tour en flandre: si vous habitez le fin fond de l’Allemagne,
ou en Finlande, ou en Arabie Saoudite (on y trouve aussi des guitares Kritz…), c’est plus dur. Ceux qui n’habitent donc pas dans un rayon de 300 km auront a leur disposition un distributeur local. Mais cela restera quelqu’un qui connait sur le bout des doigts toutes les possibilités de combinaisons de l’instrument et quelqu’un qui sait écouter le client, conforrnément a la philosophie de la firme. Pour conclure ce chapitre, je puis affirmer que le concept de l’instrument est plus qu’original, dans le chapitre concernant la fabrication, vous vous en rendrez bien compte. Et le mode d’emploi qui est joint est d’un niveau rarement rencontré. Je n’ai rien vu d’approchant jusqu’ici a part chez Warwick, mais je dois dire que le mode d’emploi de Kritz, avec toutes les explications sur le circuit de correction, sur la fabrication
(en quadrichromie!), l’entretien et les réglages, est un modele du genre pour toute firme qui se respecte. Les accessoires sont présents en suffisance également: une housse et une bandoulière. Et en ce qui concerne l’image de marque: une firme jeune qui met au sommet de ses priorités la qualité et le service à la clientèle mérite tous nos éloges!
Fabrication
Quiconque acquiert une basse Kritz achète un bijou de technologie et de lutherie. Parcourons-en quelques éléments ensemble si vous le voulez bien. Le manche “4ever” est une trouvaille du père Fritz et de son fils Alexander Valcke. L’idée en a surgi lors de la quête d’un manche de guitare ou de basse parfaitement stable. C’est le seul moyen en effet d’éliminer une fois pour toutes tous les problèmes d’intonation, de réglage, de points morts, etc. Des systèmes de simulation 3D sophistiqués ont permis de visualiser numériquement les tensions et les vibrations, on est parvenu ainsi à une représentation très proche du manche idéal, lequel comporte encore 93% de bois pour 7% de résine et de fibre de carbone.
La tige de serrage habituelle a disparu (il n’y a donc plus de creux en dessous de la touche et par conséquent plus de points morts sur le manche), le manche est donc entièrement massif et ne doit plus jamais être ajusté. Cette robustesse est de la plus extréme importance, n’oubliez pas que les 4 cordes d’une basse peuvent représenter environ 120 kilos de traction… et ce type de fabrication vous autorise par la même occasion d’associer des cordes entre 045 et 130 en toute liberté. Il y a une frette “zéro” sur la touche, réalisée en “Kritzwood”, un matériau composite partiellement réaIisé en fibre de bois.
On retrouve le même matériau sur le chevalet. L ’emploi d’une frette “zéro” donne plus de pureté au son, une action plus basse et un poids peu élevé, donc un meilleur équilibre a l’instrument.
Le manche est long de 35″, le bois est du vieux chêne et de l’érable associé a du carbone, du dyolène et du kevlar, et se termine par une tête “Kritzhead” de look original, avec des mécaniques Gotoh noires.
Le manche compte 24 frettes et sur la corde de Mi, iI y a en plus une “hammerfret”. J’y reviendrai.
Les frettes sont les fameuses “smilefrets”, également mises au point par Fritz Valcke en 1997.
On y reconnaît immédiatement les guitares et les basses Kritz: il s’agit de fretles courbées
(dans ce cas de 5°) qui, surtout sur les guitares, offrent énormément d’avantages. Un espace plus grand entre le côté et le centre de deux frettes qui se suivent vous facilite le jeu en accords, cela facilite aussi les “bending” dans les deux directions, et pour le jeu avec un bottle neck, c’est plus simple également. L’intonation s’en trouve améliorée également, surtout quand on joue des accords avec certaines cordes a vide (songez aux “wave-frets” du modele Yamaha Gambale).
Et, plus important encore sans doute: la réaction aux mouvements des doigts est plus grande, on se fatigue donc moins les doigts. Selon Fritz Valcke, ce sont des avantages qu’on retrouve moins sur la basse mais lors de l’essai, j’y ferai tout de même attention. En ce qui concerne la caisse, la table d’hannonie est en Citrus Flame, le reste est en acajou. Entre les deux, il y a une mince couche (1 mm) de carbone.
On remarque bien sûr tout de suite aussi les incrustations en forme de “K” exécutées en nacre.
Le “liftop” est frappant aussi: un rehaussement de la caisse où le manche asymétrique court jusque derrière le chevalet. Cela permet de transmettre la plus grande partie de la masse du manche jusqu’au chevalet et cela donne un plus long sustain. Les micros sont un modele jazzbass, réalisé par Kritz même, et un MusicMan dual pickup de Seymour Duncan. Ce dernier sera remplacé sur les nouveaux modeles par un micro similaire mais dû de nouveau à Kritz. Il s’agit d’un double single coil, ciblé de maniere a offrir les mêmes avantages qu’un humbucker, donc moins de bruit de fond. La plaque du micro SD est en plastique, celle du micro Kritz sera en Kritzwood, ce qui permettra d’entretenir entièrement cette partie avec de la cire, ce qui est bénéfique pour I’isolation. Le chevalet, exécuté comme on l’a dit en Kritzwood, est un modele original à pontets individuels. Un petit switch permet la sélection des micros, il y a aussi un autre bouton pour le preset “slap”, un volume et un double bouton pour le grave et le rnid, et enfin un autre pour l’aigu.
Confort de jeu
Je puis à présent revenir à ces “smilefrets”. Etait-ce conscient ou non de ma part, mais dès que j’ai commencé à jouer, j’ai senti une différence. C’est comme si je tapais à côté à tous les coups et je commençais un peu à perdre confiance en moi… mais au bout d’un moment, tout se mit en place.
Après chaque pause, ce sentiment étrange s’amenuisait, et au bout d’un certain temps, il finit par disparaître completement. Et ensuite, le jeu sur des smilefrets est tout simplement le même que sur des frettes normales. La touche, associée à ces frettes, permet un jeu très rapide, mais je ne puis dire, en un si court laps de temps, si mes doigts se fatiguaient moins vite ou non… Un des avantages des smilefrets est que les accords comportant des cordes à vide sonnent plus justes. C’est une application qui n’est pas tellement de mise sur une basse mais pourtant c’est bien le cas. Il existe quelques morceaux avec des cordes de Mi, de La, ou de Ré à vide, avec une mélodie aux alentours de la douzième case sur la corde de Sol et de Ré. On peut bien travailler les tierces (majeures et mineures) par dessus ces cordes à vide.
Mark King (Level 42) et Stanley Clarke avant lui ont enregistré de tels morceaux. Et ceux-ci ont plus de pureté avec les smilefrets. Bien sur l’incroyable qualité du son et le long sustain ne sont pas étrangers a cela non plus. Le manche semble tout de suite facile a jouer. Ni trop mince ni trop gros, et léger.
Les repères sont placés sur le flanc, du côté du Mi grave et se poursuivent jusque dans le flanc de la touche. Un instrumentiste expérimenté n’en a plus guère l’usage mais cela vous facilite tout de même le jeu en positions, certainement par rapport a des repères placés au milieu de la touche.
A la fin de la touche, il y a deux frettes de plus sur la corde de Mi grave (Kritz parle de “hammerfrets”), et celles-ci sont destinées à améliorer le jeu au pouce. Par contre, la touche du côté du Ré et du Sol est creusée pour faciliter le “popping” (qu’on obtient en tirant sur les cordes). Pour mes gros doigts, c’est un peu petit, j’étais obligé de me “garer” quelque part entre la touche et le micro. Mais le micro “J” est alors pour moi un peu trop près de la touche, il ne me reste donc plus qu’a faire concevoir une basse spéciale pour moi par Kritz… ce qui est d’ailleurs le but du jeu, mais pour un test, on n’a évidemment droit qu’à un modèle “standard”. Je placerais pour moi les micros un peu plus loin, ce qui est évidemment parfaitement possible. Le jeu sur les dernières frettes est nettement facilité par le tres profond cutaway.
On les atteint sans le moindre problème et pour moi, il pouvait encore y en avoir quelques-unes. Mais je suis un habitué des basses six cordes et je me promène souvent dans les hautes sphères… Lors de la présentation du “liftop” (cfr chapitre fabrication), on a dit que c’était pour amener davantage de masse jusqu’à hauteur du chevalet. On pourrait égalemeut s’en servir pour prendre appui avec le pouce de la main droite, mais en ce qui me concerne, je le place souvent sur la corde Mi ou sur le micro près du manche.
En tout cas, ce “liftop” ne m’a jamais gêné en cours de jeu. Une dernière remarque encore: lorsque l’on branche le jack, il apparaît que celui-ci est très profondément enfoncé dans la caisse.
Et je trouve que c’est une très bonne solution: il est difficile de l’endommager et il n’est pas dans le chemin pendant qu’onjoue!
Qualite sonore
Vous pouvez poursuivre votre lecture bien entendu, mais soyez assurés d’une chose: cette basse sonne très bien! Jadis (le siècle dernier!) il y avait encore des gens qui pensaient que c’étaient les micros qui jouaient un rôle déterminant dans le résultat sonore. Rien n’est moins vrai. Jouez un instant “unplugged” sur votre basse, et vous verrez tout de suite de quel bois elle se chauffe! Et c’est le cas pour cette Kritz aussi.
Ce qu’on ne perçoit pas aussi bien sans amplification c’est le sustain. Et celui-ci est incroyablement beau et long. La raison en est sans nul doute le lifttop qui accentue la masse près du chevalet.
Plus il y a de la masse, plus il y a du sustain.
Songez-y lorsque vous jouez: des cordes non étouffées résonneront aussi plus longtemps…
Bon, bien sûr cette basse est un peu chère pour un débutant, mais au moins avec une basse pareille il y aurait moins de bassistes qui détérioreraient leur technique d’étouffement dès le début. Le micro “J” conçu par Kritz sonne bien “plein” comme il se doit, sans aucun réglage spécifique à l’ampli.
Et puis il y a la combinaison avec le micro MM (non, pas Meet Music: Music Man!), qui est idéale!
Ces deux micros donnent un des plus beaux son jamais générés sur une basse, et ce, sur un unique instrument. Le commutateur permet différents “blends”, les contróles d’égalisation, dès qu’on y touche, donnent un son très différent et puis il y a, spécialement conçu pour la technique “slap”, un préréglage du circuit interne (Tone Circuit ou EQ 3 bandes de Music Man). Il suffit de tirer le bouton de volume et vous avez un preset spécifique pour le “slap”. Celui-ci peut encore être ajusté, il faut dévisser une plaque a l’arrière et jouer un peu du tournevis. Tout cela, vous le trouverez dans le mode d’emploi.
Cette basse permettra donc de jouer funky, mais le long sustain combiné au jeu près du manche donne un son qui s’apparente presque à une contrebasse. La proximité du micro MM par rapport au chevalet donne facilement un son “Reggae” (jeu au pouce et étouffement des cordes par la paume de la main sur le chevalet), qui sonne très bien par surcroît! Vous en déduirez vous-même que cet instrument est très polyvalent! Je persiste tout de même à trouver dommage que le Mi aigu, la case 21 de la corde de Sol est la fin de la tessiture. Encore une alternative pour conclure: Kritz peut également inclure dans votre basse une interface MIDI pour piloter des synthés Roland ou Axon…
Budget
Côté budget, on ne peut pas dire que cette basse soit destinée à des débutants qui hésitent encore quant à leur avenir de bassiste; mais par contre, un tel instrument pourrait très bien les convaincre du plaisir qu’on peut tirer à jouer de la basse! Car, même si vous ne jouez éncore que des fondamentales et des quintes… cela sonne tout de suite bien et c’est super facile en prime! Comme je l’ai dit dans l’introduction, le but est que vous fassiez fabriquer, en collaboration avec le luthier, un instrument a votre goût. Et normalement, pour un tel service, cela coûte une petite fortune. Or, pour quelques 2.300 Euros, cette basse Kritz est à vous. Ceci est plutôt le prix des meilleures basses de série et encore, pas des modèles les plus chers, alors qu’il s’agit de production en masse. Si vous songez par contre qu’après avoir passé deux heures chez Kritz Guitars, vous pourrez rentrer chez vous avec la promesse d’un instrument entierement personnalisé
(la livraison dure en moyenne six semaines), mais aussi avec en tête une foule de nouvelles connaissances techniques, ce prix n’est certes pas exagéré!
Conclusion
Le service qu’on propose chez Kritz s’apparente bien a une solution idéale pour le musicien: pouvoir choisir comment sera fait son instrument (des éléments non-Kritz peuvent aussi être discutés, mais est-ce bien nécessaire?), cela peut sembler incroyable… surtout à ce prix! Les matériaux, les techniqnes novatrices (srnilefrets, manche 4ever, qualité améliorée des micros), le confort de jeu, le son, si vous voulez tout cela sur un instrument de série, vous pouvez certainement ajouter un tiers au budget! Et puis, un petit coup de pouce à un instrument fabriqué chez nous mais de qualité internationale, cela ne fait de tort à personne et c’est bien mérité!
Bron: Gitaar Plus, January 2001.
