Kwaliteit in humor: Kritz Human elektrische gitaar
In het land waar Kuifje is geboren, zal het je niet verbazen dat, net als Jansen & Jansens, twee ludieke bedrijfscompagnons kiezen voor het samenstellen van hun voornamen Kris en Fritz in de bedrijfsnaam Kritz.
Jawel, het kan erger! Toch is Kris als zakenpartner al meer dan twintig jaar uit het leven van Fritz vertrokken, maar de naam is voor een gloednieuw Belgische gitaarbouwersbedrijf behouden gebleven. Humor is eigenaar en bouwer Fritz Valcke niet vreemd. Geen van de bezoekers aan Music Expo ’98 zal de lachende frets van Valcke gemist hebben! Maar werkt m’n unieke vinding echt? Nicky Moeken test.
De koffer van ons testmodel gaat openen direct valt het formaat van de gitaar op. Weliswaar uniek van vorm, maar toch heel herkenbaar, op het eerste gezicht een kruising tussen Music Man en een Eggle. Daarbij komt dat deze Kritz Human echt gemakkelijk speelt, oр la Silhouette. Zodra je de gitaar oppakt, merk je hoe licht hij is. Dan denk je direct: dat kost sustain! Ach, hoe kan een simpele tester zich toch vergissen. Deze Belg heeft de balans tussen gewicht en sustain helemaal voor elkaar. Je sluit hem aan en direct raak je onder de indruk van de klank en waarschijnlijk nog meer van de hoge output. Dit beestje blaast en houdt zodanig een toon vast, dat je het gevoel hebt in een echoput te spelen.
Voor het eerst maak ik kennis met een gitaar die echt weinig weegt, en klinkt als een tweehonderd jaar oude es. Het bouwtalent in de Lage Landen heeft zich vooral de laatste jaren bewezen. In België ontbrak echter nog een goede elektrische gitaarbouwer. Ed Collier, Marc Terreur en Marc Peirelinck zijn de bekende namen uit deze contreien, zij specializeren zich in basgitaren en akoestische modellen. Kritz is een nieuwkomer en een waardevolle aanvulling in het segment elektrische gitaren. Bouwer Valcke zorgt samen met zoon Alexander, door deze unieke positie daarom voor een compleet assortiment, verschillende versier van een model, ook linkshandige modellen en archtops, zullen gestaag het basis assortiment gaan aanvullen. Op dit moment bouwt Fritz een complete serie met de sprekende omschrijving “Human”. Het basismodel bestaat uit een elzen- of essenhouten body, een hals van esdoorn en een toets van malgaro, een familielid van palissander. De mogelijkheid van een lipstickelement bij dit instapmodel is een gewaagde keus en geeft direct aan dat Valcke niet bang is voor experimenten.
Woudverkenning en jaartallen
Ons testmodel behoort tot één van de zeven custom versies uit deze serie. De kwaliteit van de esdoorn (birdseye maple) top kan je niet ontgaan. Van de kronkelende nerflijnen kun je alleen maar genieten en in de uitgebreide, bijgeleverde woudgids (handleiding) vemeldt de bouwer bij de gebruikte houtsoorten het jaartal. Dit fraai stukje esdoorn bijvoorbeeld stamt uit 1980. De mahoniehouten hals daarentegen vindt aan het eind van de dertiger jaren zijn oorsprong in Honduras. De toets is zelfs nog zo’n tien jaar jonger (of als je het anders ziet, ouder), uit 1920, en heeft de voor mij onbekende naam Pink Ivory.
Volgens Fritz behoort deze houtsoort tot de palissanderfamilie. Helaas heeft hij maar een beperkte voorraad van dit unieke hout en het zal daarom op slechts een twintigtal modellen gebruikt worden. De bijgeleverde documentatie zit vol wetenswaardigheden over de gitaar. Ieder detail staat gespecificeerd. De enige twijfel die resteert, is de luxe koffer. Kritz gitaarbouw gebruikt op dit moment nog een standaard model, maar zal in de toekomst een precies passende koffer produceren.
In de constructie van ons testmodel zullen je heel wat dingen opvallen. Zo heeft Valcke gekozen voor een nulfret en dus een toets met 23 frets plus 0. De topkam is fors, zodat de snaren beter geleiden. Dat is waar, maar het ziet er niet wonderschoon uit. Vooral omdat de rest van de gitaar wel glimt als een opgepoetste diamant, valt dit extra op. Een blok van blank hout zal makkelijker in de lichte kleur van de kop integreren.
Voor de breedte van de hals geeft Kritz de keuze in 1 3/4, 1 11/16 of 1 5/8 inch.
Ons testmodel meet 42,5 mm bij de topkam en 52 mm bij de twaalfde fret. De mensuurlengte is 660 mm. Door de herkenbare maten van de hals is een goede bespeelbaarheid gewaarborgd. Waar je in eerste instantie wel kramp van krijgt zijn de unieke ‘smiling frets’. Niet omdat dit een slecht idee is, maar omdat het nieuw is en je dus constant kijkt of je vingers wel goed staan. Bovendien druk je hierdoor de snaren harder in… voor het geval.
Na een paar uur snap je dat dit volkomen onnodig is, dat de gebogen fret een prima hulpmiddel zijn, waardoor je gemakkelijker (vooral hoger op de hals) speelt.
Geluid en gebruik
Ons model werd met 0.010 GHS Boomers uitgerust en door de balans, de goede vorm van de hals met een totaal bereik en de lachende frets speelt de gitaar prima. Schakelingen met de vijfstandenschakelaar geven een breed palet geluiden. Stand twee en vier lijken dicht in elkaar over te vloeien, maar de andere drie standen geven duidelijk een ander geluidsbeeld. De halsstand is ideaal voor dynamische sololijntjes, zoals in Pretty Woman of rocket To Ride, terwijl de middenstand vooral de rockgitarist tijdens het intro van Whole Lotta Love zal aanspreken. Snijdende bluessolo’s komen het best in de brugstand naar voren. De jazzliefhebber kiest ontegenzeggelijk voor stand vier, zacht en wollig en toch direct en helder. Voor het regelen van volume met de pink lag de knop voor mijn vingers moeilijk bereikbaar en zou ik voor een andere plaats kiezen. Je begrijpt een gitaar met vele gezichten.
De eerste indruk
Gewaagd en geslaagd. Tot een andere conclusie kun je niet komen. Dit is een uniek product vol vindingrijke eigenzinnigheden. Dat leidt tot een gitaar waar je prima op speelt en waarvan het geluid in iedere schakelstand je versteld doet staan. Niet alles aan dit product is geweldig.
Kleine afwerkingsslordigheden zijn zichtbaar en de vinding om de snaren beter te geleiden met behulp van een uitgerekte topkam werkt absoluut, maar ziet er niet uit. Dat komt natuurlijk ook omdat de gitaar verder een plaatje is. Waar hij staat of gebruikt wordt, hij krijgt bewonderende blikken.
De Belgische bonbons hebben een serieuze concurrent.
Bron: Gitarist, December 1998.