Kritz Guitars is een bedrijf, gevestigd in het Belgische Kruishoutem, dat inmiddels een reputatie heeft verworven in het produceren van innovatieve producten. Zo hebben ze halzen opnieuw ontworpen, smiling frets gefabriceerd en nieuwe samenstellingen van hout gelanceerd. En nu begeeft men zich op het pad van elementen. Voor de juiste inbouw zochten we contact met YDE ROSIER.
In het doosje dat ik opgestuurd heb gekregen, zitten drie enkelspoel elementen. Alle toebehoren voor een complete inbouw, zoals een zakje met veertjes en schroefjes om de elementen aan de slagplaat te bevestigen, de drie potmeters van Japanse makelij, keurig uitgevoerd met een kleine condensator, zijn meegeleverd. Verder een imposante vijfstandenschakelaar waarmee je de elementen afzonderlijk kunt kiezen, maar ook parallel of zelfs in serie kunt schakelen. In het bijgeleverde boekje staat duidelijk beschreven hoe je de verschillende aansluitingen kunt maken.
Verschillende aansluitingen maken verschillende geluiden
Als voorbeeld neem ik maar even de ‘solid twang’, waarbij je in de eerste stand van de schakelaar het hals- en brugelement in serie zet voor een vette ‘rhythm’. Voor de meer klassieke klanken schakel je door naar stand twee. Het halselement staat dan ingeschakeld. Stand drie combineert het hals- en middenelement parallel. Dit wordt vaak voor een blues- en rockgeluid ingezet. Wil je meer ‘funky lead’, dan ga je door naar de parallel aansluiting van het midden- en brugelement in stand vier. Voor de ‘pure essence of twang’ worden in stand vijf het brug- en halselement in serie geschakeld. Dit is slechts één van de vele mogelijkheden. Zo zijn er naast dit schakelschema van de ‘solid twang’ ook nog andere aansluitschema’s mogelijk, zoals ‘big lead’, ‘small hole’, ‘a little quieter’ en ‘five good sounds’. Met dit laatste schema kunnen de elementen onderling parallel geschakeld worden. Het halselement kan alleen gekozen worden en het hals- en brugelement kunnen wederom in serie geplaatst worden. Hierdoor krijg je het geluid van een helder klinkende humbucker, ideaal voor de meer ‘crunchy leads’. Je begrijpt dat deze schakelaar met vijf standen en 26 aansluitingen niet voor niets door Kritz de’super schakelaar’ wordt genoemd. De ‘superswitch’ is wel iets groter dan de bekende vijfstanden schakelaar, maar past gelukkig wel in de bestaande uitsparing van mijn Stratocaster die we voor de inbouw opgeofferd hebben. Mocht je toch liever voor de bestaande schakelaar kiezen, dan kan dat.
Speciale kenmerken
Kritz is al lange tijd op zoek naar het juiste ‘hoog’ voor zijn elementen. Volgens ontwerper Fritz Valcke verdwijnt een deel van het hoog doordat de elementen met gesmolten was worden geimpregneerd om de windingen vaster te maken. De top- en bodemplaten zijn dan van geperst karton, waartussen de magneetjes worden geklemd. Kritz kiest voor een vuurvast element! Het ‘klankvast maken’ van het element gebeurt bij een temperatuur van 160 graden celcius, waardoor een transparante klank behouden blijft met dezelfde anti-feedback-eigenschappen van andere kwaliteitselementen, maar dan met meer hoog. Ze gaan zelfs verder door naast het hoog ook de klank over de gehele bandbreedte te activeren. Als je hierbij bedenkt dat elk element met de hand wordt gewikkeld, waardoor nooit twee identiek klinkende elementen zijn te vinden, maar waarbij dan juist in combinatie, parallel of in serie geschakeld, een eigen karakter naar voren komt, dan moeten dit toch wel interessante elementen zijn. Ach, welke gitarist zoekt dat niet!
De plaatsing
Laat ik maar eens beginnen met de schroefjes van de slagplaat los te maken en de snaren eraf te halen. Direct valt op, dat de elementen onderling verschillen. Niet de vorm, maar de weerstand per element verschilt. Het gaat hier om zo’n 200 tot 400 ohm verschil. Ik zocht aanvankelijk de verklaring in het wikkelen met de hand, een slagje meer of minder op 8600 wikkelingen. Maar nee, de verklaring van Kritz is dat de draaddikte een klein beetje kan variыren. Hij adviseert de kleinste waarde bij het halselement te plaatsen. Gelukkig zijn de elementen al in de juiste volgorde geplaatst door de bedrading met kleine isolatiebandjes vast te maken. Ik moest ze toch even losmaken omdat ze niet op dezelfde afstand als de Strat elementen waren afgemeten. Behalve de veertjes en schroefjes krijgen we een strook zelfklevende aluminiumfolie voor de afscherming, een Japanse stereoplug en wat extra losse montagedraadjes. Jammer genoeg zijn de bijgeleverde boutjes en veertjes om de elementen aan de slagplaat te bevestigen voor mijn Strat щщn centimeter te lang. Als ik Kritz hier naar vraag, adviseert hij de uitsparing in mijn gitaar iets dieper te boren of het boutje op lengte af te zagen. Dieper boren moet ik je afraden. Ik besluit de iets dikkere boutjes van Fender te gebruiken en het gaatje in de bodemplaat van het element met een drie millimeterboortje wijder te maken. Gebruik hiervoor een schroefboormachine die ook linksom kan draaien. Het boortje vreet zich in de bodemplaat, maar kan door de boorrichting te veranderen weer eenvoudig worden losgemaakt. De elementjes vallen keurig in de uitgefreesde gaten van de slagplaat, maar de standaard plastic Fender-kapjes vallen niet goed over het element. De magneetjes zijn iets te groot voor de uitsparingen in de kapjes. Omdat er zo’n grote diversiteit aan kapjes is, die onderling maar gering verschillen, heeft Kritz als standaard de maten van Seymour Duncan overgenomen. De aansluitingen maak ik volgens de handleiding waarbij ik kies voor het ‘solid twang’-schakelschema.
Het resultaat
Benieuwd naar de nieuwe transparante klank plug ik de gitaar in mijn versterker. Het is direct duidelijk dat er een setje van goede kwaliteit is geplaatst. De toon is juist gebalanceerd, helder met eigen karakter. Gelukkig niet te ‘trebelig’. Dit geldt ook voor het brugelement. Mijn Fender-elementen klonken te schril. De parallelschlakeling van het hals- en middenelement behoort direct tot mijn favoriete instelling: Akkoorden zijn dan vol van toon, mooi helder en goed gedefinieerd, waardoor ze niet ‘liegen’. Hier geen steriele klanken, maar een juiste articulatie met voldoende punch. De in serie geschakelde elementen klinken vet en roepen de sfeer van een Les Paul op. Voor mij persoonlijk iets te ver van mijn eigen geluid af, maar dat blijft een persoonlijke interpretatie.
Samengevat
De ‘superswitch’ is een waardevolle aanvulling waarmee veel interessante schakelmogelijkheden gecreыerd worden. Veel geluiden worden voor meerdere klanken toepasbaar. Door de speciale constructie van deze elementen krijg je twee dingen: een unieke klank en zelden twee gelijkklinkende elementen. Dat laatste kun je als een voordeel, maar ook als een nadeel zien. Het inbouwen van de elementen vraagt de nodige handigheid. De schroefjes zijn voor het bevestigen van de elementen op slagplaat in het geval van de Stratocaster te lang, en niet alle kapjes passen over de elementen. Tevens heeft Kritz nog geen RWRP-uitvoering om ruis te onderdrukken. Dit wordt binnenkort leverbaar. Uiteindelijk kunnen we concluderen dat dit setje prima geschikt is voor stijlen zoals blues, rock, jazz en country, maar zeker niet voor heavy metal.
Ingebouwd en getest met een Fender Stratocaster en versterkt met een Matchless.
Bron: Gitaar Plus, September 2001.
